Avrupa Komisyonu, AB'nin, Üye Devletlerin ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'nun koordineli bir şekilde Enerji Şartı Antlaşmasından çekilmesini teklif etti. Bu Antlaşma 1990'larda kabul edildiğinden bu yana büyük ölçüde değişmemiştir ve artık AB'nin Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Paris Anlaşması kapsamında artırılmış iklim hedefiyle uyumlu değildir.
Bu nedenle Komisyon, AB'nin, Üye Devletlerin ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu'nun, AB genelinde ve ötesinde yatırımcılara eşit muamele edilmesini sağlamak üzere, modernize edilmemiş Enerji Şartı Antlaşmasından koordineli ve düzenli bir şekilde çekilmesini önermektedir. Yasal netliğin sağlanması amacıyla Komisyon, Üye Devletler arasında gerekli çoğunluğu sağlayamayan modernize edilmiş Antlaşmanın onaylanmasına yönelik önceki teklifini de geri çekiyor.
Avrupa Yeşil Mutabakatından sorumlu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
'Avrupa Yeşil Mutabakatı ile sürdürülebilir bir gelecek için enerji ve yatırım politikalarımızı yeniden şekillendiriyoruz. Modası geçmiş Enerji Şartı Anlaşması, AB İklim Yasamız ve Paris Anlaşması kapsamındaki taahhütlerimizle uyumlu değildir. Avrupa için bu Antlaşmadan çekilme ve tüm odağımızı yenilenebilir enerji yatırımlarını teşvik eden ve koruyan verimli ve rekabetçi bir enerji sistemi oluşturmaya verme zamanı gelmiştir.'
Komisyon'un Enerjiden sorumlu Üyesi Kadri Simson ise şunları söyledi:
'Modernize edilmemiş bir Enerji Şartı Antlaşmasını muhafaza etmek AB için uygun bir seçenek değildir. Antlaşma mevcut haliyle AB'nin yatırım politikası ya da enerji ve iklim hedeflerimizle uyumlu değildir. Modernize edilmemiş bir Antlaşma, AB'nin sürdürülebilir gelecek vizyonu ve temiz enerjiye geçiş için gereken yatırımlarla uyumlu değildir. İşte bu nedenle bugün Antlaşmadan çekilmeyi teklif ettik.'
Yasal teklifler şimdi AB Konseyi'ne sunulacak ve onay için nitelikli çoğunluğun oyu gerekecek. Önümüzdeki hafta İspanya'nın Valladolid kentinde, İspanya Dönem Başkanlığı'na bağlı Ulaştırma, Telekomünikasyon ve Enerji Konseyi Gayrı Resmi Toplantısı'nda Enerji Bakanları arasında ilk gayrı resmi tartışmanın yapılmasını bekliyoruz.
Arka plan
Halihazırda Enerji Şartı Antlaşması'nın Avrupa Birliği ve da dahil olmak üzere 56 imzacısı ve akit tarafı bulunmaktadır. Antlaşma 1994 yılında imzalanmış ve Nisan 1998'de yürürlüğe girmiştir. Antlaşma, daha açık ve rekabetçi enerji piyasalarının işletilmesi yoluyla enerji güvenliğini teşvik etmek üzere tasarlanmıştır. Ayrıca, enerji işbirliğini etkileyen konuları görüşmek üzere düzenli olarak toplanan hükümetler arası bir örgüt olan Enerji Şartı Konferansı'nı da kurmuştur. AB ve Üye Devletleri, 2018 yılında güncelliğini yitirmiş olan Enerji Şartı Antlaşması'nın modernize edilmesi çağrısında bulunmuştur.
Ayrıntılı bilgi için: https://energy.ec.europa.eu/news/european-commission-proposes-coordinated-eu-withdrawal-energy-charter-treaty-2023-07-07_en
